Welke soorten koffie zijn er?

In mijn vorige artikel over koffie heb ik uitgelegd hoe je thuis zelf de lekkerste Italiaanse koffie kunt maken en wat je daarvoor moet doen. Hierin heb ik al verteld dat er veel verschillende soorten koffie zijn met allemaal een andere Italiaanse naam. De voorbeelden die ik hier noemde zijn ristretto, espresso, cappuccino en latte macchiato. Dit is slechts een greep van het antwoord op de vraag ‘welke soorten koffie zijn er?’. Vandaag ga ik in meer detail in op deze 4 soorten koffie. Lees trouwens helemaal door tot onderaan, daarin heb ik nog een bijzondere anekdote over ‘caffe corretto’. Koffie met een klein beetje alcohol…

Ristretto

Ristretto is familie van de espresso. Alleen is ristretto nog sterker. Sterker nog, deze koffie is de sterkste manier om koffie te bereiden. Voor ristretto gebruik je slechts 15 milliliter water. Ter indicatie, dit is dus de helft van de hoeveelheid water die je gebruikt voor een espresso. De bereiding an sich is trouwens wel identiek. Bij het drinken van ristretto is het slim om deze uit een verwarmde kop te drinken. De hoeveelheid koffie is zo beperkt dat wanneer je een koude kop gebruikt, de koffie ook gelijk koud is.

Espresso

In het vorige artikel heb je kunnen lezen dat espresso mijn persoonlijke favoriet is. Voor de snelle lezers is het natuurlijk geen geheim meer dat espresso de dubbele hoeveelheid water bevat ten opzichte van ristretto. In totaal gebruik je voor espresso slechts 30 tot 35 milliliter water. Doordat de hoeveelheid water beperkter is, is de smaak minder sterk. Het verdere proces is overigens identiek. In beide gevallen kun je gewoon een espressoapparaat gebruiken en dezelfde bonen. Alleen de hoeveelheid water verschilt dus. Als je trouwens in Italië bent, kun je gewoon om ‘un caffé’ vragen. Espresso wordt daar niet of nauwelijks gebruikt. Espresso is de standaard en gaat daar door het leven als caffé.

Cappuccino

Cappuccino staat in Italië bekend als echte ontbijtkoffie. Deze koffie wordt doorgaans tot een uur of 11 gedronken. Na 11 uur ’s ochtends stapt men over op sterkere koffie. Tot die tijd geniet de Italiaan van een heerlijk kopje cappuccino met opgeschuimde melk.

Je zult je misschien afvragen waarom je deze koffie maar tot 11 uur kunt drinken. Het is natuurlijk niet zo dat er na dit tijdstip geen cappuccino wordt geschonken, maar de Italianen nemen hun eettradities erg serieus. Ik heb het zelf een aantal keer meegemaakt dat mensen naast mij in het restaurant of op het terras cappuccino bestelden, maar dit na de lunch niet meer kregen. Er werd echt letterlijk gezegd dat dit niet meer mogelijk was op dat tijdstip. Eentje uit de categorie dat er bij pasta met vis of schaaldieren geen kaas wordt geserveerd.

Latte macchiato

Latte macchiato en cappuccino lijken erg veel op elkaar. Beide zijn gebaseerd op espresso met een bepaalde hoeveelheid opgeschuimde melk. Cappuccino wordt geserveerd in een koffiekop en latte macchiato wordt vaak geserveerd in een glas. Dit glas met latte macchiato is groter dan de kop met cappuccino. Dit is noodzakelijk om de juiste hoeveelheid melk in te kunnen schenken. Bij beide soorten koffie wordt altijd eerst de melk in geschonken en daarna pas de espresso. De echte goede barista’s kunnen hiermee van die leuke figuurtjes, zoals hartjes en blaadjes, maken in de schuimkraag. De latte macchiato is niet alleen populair vanwege haar heerlijke smaak, maar ook vooral omdat deze er voor het oog ook zéér aantrekkelijk uitziet.

Caffé corretto

Tof dat jij hebt doorgelezen tot helemaal onderaan dit artikel. Caffé corretto is koffie met een klein beetje alcohol. Vaak wordt hiervoor de Italiaanse likeur ‘Grappa’ gebruikt. Ooit is mij het volgende verhaal te horen gekomen. In de Napels (Napoli) schijnt het onder de Italiaanse politie, carabinieri, niet ongebruikelijk te zijn om de dag te starten in één van de vele koffiebarretjes die de stad rijk is. Tot zover niets vreemds. Echter begint deze start van de dag ook wel eens met een caffé corretto. En dit zou je natuurlijk niet direct verwachten… In Nederland kun je je hier natuurlijk niets bij voorstellen, maar wellicht dat de armoede in het zuiden van Italië en de hoeveelheid criminaliteit hier toch aanleiding toe geven…

Voor vrijwel alle soorten koffie die ik hierboven heb genoemd, zijn tegenwoordig ook Senseo pads beschikbaar.